Uczymy nie tylko języka. Uczymy tożsamości

Dają z siebie wszystko. Poświęcają swój czas wolny, czasem nawet zarywają noce. Kształtują całe pokolenia dzieci, które być może nigdy nie mieszkały w Polsce, aby biegle mówiły po polsku oraz znały historię i kulturę kraju swoich rodziców. Dyrektorzy i nauczyciele polskich szkół sobotnich rozsianych po Wielkiej Brytanii wykonują tytaniczną pracę mimo licznych przeciwności. „W świetle ostatnich wydarzeń związanych z Brexitem zwiększenie wysiłków pogłębiających poczucie tożsamości jest bardzo potrzebne,” mówi Joanna Mechelewska z Hitchin. O swoich marzeniach i pedagogicznych wyzwaniach, jakie przed nimi stoją, rozmawiają z Magdaleną Grzymkowską.

Edynburg

Zajęcia z języka polskiego jako dziedziczonego w szkołach państwowych w Edynburgu prowadzę od 11 lat. Uczę dwie klasy w lokalnym systemie edukacji. Lekcje odbywają się po zajęciach szkolnych raz w tygodniu po 2 godziny i do szkół dojeżdżają dzieci z całego miasta. Wiele dzieci pochodzi z rodzin mieszanych i jest to pierwsze miejsce, w którym spotykają się z polskim językiem formalnym. W związku z tym, że w Szkocji nie ma egzaminów z języka polskiego, starsi uczniowie przygotowywani są do egzaminów angielskich GCSE i A-level i do tej pory pochwalić się mogą wspaniałymi wynikami. Wraz z PEC (Polish Education Committee) staramy się o wprowadzenie języka polskiego do szkół i o zorganizowanie szkockich egzaminów. Szkoła nie podlega Macierzy Szkolnej.

Elżbieta O’Neill, Dalry Primary i Drummond CHS

Milford

Polska Szkoła Sobotnia Milford istnieje od 1985 roku. W tej chwili mamy 140 uczniów uczęszczających w każdą sobotę oraz  ok. 15 uczniów na Liście Oczekujących (głownie dzieci najmłodsze). Uczniowie A-Level z naszej szkoły od 2001 roku osiągają wyłącznie najwyższe wyniki z egzaminów. Od tego czasu była tylko jedna ocena B, poza tym wyłącznie A i A*. Podobne wyniki mamy w egzaminach GCSE – większość to A lub A*. Wielu naszych nauczycieli może się pochwalić licznymi nagrodami i odznaczeniami, w tym dyrektor Zofia Luklinska oraz zastępca dyrektora Antonia Machowska otrzymały Medal Edukacji Narodowej przyznany przez MEN RP. Największym osiągnieciem artystycznym szkoły w ostatnich latach był występ uczniów w inscenizacji historycznej z okazji uroczystości Konstytucji 3 maja w POSK-u w 2014 roku, a nasza uczennica Wiktoria Wasko brała udział w akademiach 3-majowych w roku 2015 i 2016. Nasza szkolą włączyła się bardzo aktywnie w kampanię dotycząca utrzymania A-Level z języka polskiego. Mimo, że szkoła płaci jedynie zwrot kosztów za przepracowaną sobotę i pokrywa koszty wyjazdów na szkolenia, nie mamy problemów kadrowych, a nawet kilka nowych osób chce dołączyć do Grona Pedagogicznego. Nauczyciele naszej szkoły starają się zawsze uczestniczyć w szkoleniach organizowanych przez PMS  – szkolenia te cieszą się zawsze dużym powodzeniem i są przeważnie na wysokim poziomie. szkoła funkcjonuje przede wszystkim w oparciu o opłaty czesnego, dotacje z Polski są dodatkowym plusem. Zdajemy sobie sprawę ze fundusze te nie są gwarantowane, dlatego staramy się liczyć przede wszystkim na siebie.

Antonina Machowska, z-ca dyrektora Polskiej Szkoły Sobotniej Milford

Watford

PSS w Watford swoją działalność rozpoczęła 2010. Została założona przez grupę dzielnych mam, które pragnęły aby ich dzieci uczyły się języka ojczystego i zawierały przyjaźnie z innymi polskimi dziećmi. W tej chwili mamy ponad 300 uczniów. Ze względu na ogromne zainteresowanie szkołą w tym musiałyśmy utworzyć listę rezerwową, chociaż i tak już jesteśmy najliczniejszą polską szkołą w Heartfordshire. Szkoła bierze czynny udział w życiu lokalnej społeczności, dzieci występują na imprezach promujących piękno polskiej kultury i tradycji. Nasi uczniowie uzyskują bardzo dobre wyniki z egzaminów GSCE i A-Level. Zarząd szkoły organizuje dzieciom różnego rodzaju zabawy, a dla rodziców fantastyczne bale. . Jeżeli chodzi o współpracę z Macierzą bardzo byśmy chcieli, aby szkolenia były dostępne dla większej ilości nauczycieli. Ze względu na ograniczoną ilość miejsc w tym roku nie udało nam się zapisać żadnego nauczyciela na organizowane przez Macierz szkolenia. Jednak największym wyzwaniem z jakim boryka się nasza szkoła to  znalezienie odpowiednio dużego miejsca do prowadzenia zajęć w rozsądniej cenie a przy tym utrzymanie czesnego, na które mogłaby sobie pozwolić przeciętna rodzina

Ewa Dalkiewicz, Dyrektor Polskiej Szkoły Sobotniej w Watford

Hitchin

Historia naszej szkoły rozpoczyna się ponad 60 lat temu. Początkowo mieściła się w Bedford a pierwsze lekcje odbywały się w domach prywatnych. Pod koniec lat 50-tych szkoła znalazła swoją siedzibę w Domu Polskim przy Ashburnham Road w Bedford zakupionym na potrzeby rozwoju kultury i edukacji ówczesnej Polonii. W 2011 roku szkoła przeniosła swoją siedzibę do Hitchin. Obecnie prowadzimy zajęcia dla 6 grup wiekowych i przygotowujemy do egzaminów państwowych na poziomie GCSE i Alevel z języka polskiego. Jesteśmy dumni z osiągnięć naszych uczniów, którzy od początku działalności szkoły zaliczają egzaminy na najwyższym poziomie. Nauczyciele naszej szkoły posiadają złote odznaki PMS a dyrektorka została uhonorowana Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Największym wyzwaniem dla naszej szkoły jest nauczanie nowego pokolenia Polaków miłości do swojego kraju, poszanowania tradycji i kultury. W świetle ostatnich wydarzeń związanych z Brexitem zwiększenie wysiłków pogłębiających poczucie tożsamości, a szczególnie wśród dzieci i młodzieży jest ogromnie potrzebne, gdyż choćby teoretycznie mogą oni stanąć po raz kolejny przed koniecznością znalezienia swojego miejsca na ziemi i aby w przypadku powrotu do ojczystego kraju nie mieli problemów z adaptacją.

Joanna Mechelewska, Polska Szkoła Sobotnia im. M. Skłodowskiej w Hitchin

Tauton

Polska Szkoła Sobotnia w Taunton istnieje od marca 2010 roku. Do naszej szkoły uczęszcza 109 dzieci w wieku od 4-12 lat. Gdy tylko zostałam dyrektorem szkoły od razu zapisałam szkolę do Polskiej Macierzy Szkolnej, gdyż to najważniejsza dla nas instytucja, która pomaga i wspiera polskie szkoły sobotnie. Dla nas największymi osiągnieciami jest integrowanie się z innymi społecznościami przede wszystkim ze szkołą angielska, z którą organizowaliśmy 60-lecie panowania królowej Elżbiety II. Co roku organizujemy Coffee Morning – zbieramy pieniądze dla chorych na raka, pomagaliśmy w  organizowanym Dniu Międzykulturalnym, nasze dzieci występowali w wielokulturowych obchodach Świąt Bożego Narodzenia i wiele innych. Naszym największym wyzwaniem jest nauka dzieci, które nie mówią po polsku lub mają z nim duże problemy, a rodzice chcą wracać do Polski. Rodzice nie dbają o język ojczysty swoich dzieci bo uważają, że im nie jest potrzebny, bo mieszkają w Anglii. Dopiero, gdy dzieci nie mogą się porozumieć z dziadkami  lub polskimi rówieśnikami dostrzegają problem. Natomiast naszym marzeniem jest, żeby było jeszcze więcej dzieci w polskich szkołach sobotnich, gdyż wciąż mały procent polskich dzieci uczęszcza do szkół sobotnich.

Elżbieta Szwiec, Polska Szkoła Sobotnia w Taunton

Cambridge

Polską Szkołę Sobotnią im. Dąbrówki w Cambridge powołano do zżycia  65 lat temu. Na przestrzeni lat szkoła zmieniała kilkakrotnie miejsce działalności, liczebność oraz profil, a swoje istnienie zawdzięcza grupie oddanych pedagogów, poświęcających wolny czas na rozwijanie wśród uczniów znajomości języka polskiego i podtrzymywanie polskich tradycji. W tym roku szkolnym mamy 174 uczniów. Oprócz języka polskiego, szkoła uczy także historii i geografii, przygotowuje obchody świąt narodowych. Zapraszamy na występy grupy teatralne lub organizujemy szkolne wyjazdy na przedstawienia teatralne. Uczniowie należą również do działającej w Cambridge polskiej drużyny zuchowej I harcerskiej. W ramach Cambridge Bilingual Group utrzymujemy kontakt z innymi szkołami mniejszościowymi działającymi na terenie Cambridge i uniwersyteckimi grupami badawczymi zajmującymi się zagadnieniami rozwoju dwujęzyczności i nauczania języków mniejszościowych. Co roku nasza Rada Pedagogiczna przyznaje szkolny puchar przechodni im Tadeusza Kubiakowskiego (nieżyjącego już długoletniego dyrektora szkoły) za najlepsze wyniki , zachowanie i osiągniecia w ciągu roku szkolnego. Nasi uczniowie przystępujący do państwowych egzaminów z języka polskiego mogą poszczycić się najlepszymi ocenami, dając dobry przykład swoim młodszym kolegom.

Ania Norman, Polska Szkoła Sobotnia im. Dąbrówki w Cambridge

Gravesend

Jesteśmy prężnie rozwijającą się szkołą, istniejącą od 4,5 roku i należącą do PMS. Obecnie na zajęcia uczęszcza 118 uczniów. Posiadamy wykształconą kadrę pedagogiczną. Przygotowujemy naszych uczniów do egzaminu GCSE z polskiego i do I Komunii Św. Organizujemy wiele wydarzeń, m.in. wyjeżdżamy do Teatru Syrena do Londynu, gościmy u nas Teatr Lalek Pinokio, organizujemy bal karnawałowy na rzecz WOŚP, uczestniczymy w kampanii Mądra Szkoła Czyta Dzieciom i kultywujemy wszystkie polskie tradycje. Przed nami 5- lecie istnienia naszej placówki. Z tej okazji chcemy uroczyście nadać imię naszej szkole. Będzie to dla nas wielkie wydarzenie. Chcemy również otworzyć w naszej szkole centrum egzaminacyjne GCSE. Dokonamy wszelkich starań, aby zrealizować nasze plany.

Anna Konare, dyrektor PSS Gravesend